Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar ve Eğitimleri

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar ve Eğitimleri

Erken çocukluk döneminde ortaya çıkan otizm spektrum bozukluğu birtakım özelliklere göre çocukta sosyal etkileşim, sözel-sözel olmayan iletişim ilgi ve etkinliklerine gelen sınırlama ile özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin engelidir (Atıcı, 2014). Otizmli çocukların eğitiminde delile dayalı yöntemler son on yıl içerisinde ön plana çıkmıştır. Delile dayalı yöntemler konusu, Amerika Birleşik Devletleri’nde yayınlanmış olan No Child Left Behind (NCLB-Hiçbir çocuk geride bırakılmamalıdır) adlı yasayla ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu kanun ile eğitim yaşındaki bireylerin,  özel eğitime ihtiyaç duymaları, yaşadıkları yetersizlikten dolayı akranlarıyla farkı kapatmalarını amaç edinmiştir (Smith 2003, Akt. Birkan, 2015). Amerikan Otizm Merkezi 2009 yılında yayınlamış olduğu rapora göre otizmli öğrencilerin eğitime almaları için yöntemler belirlemiştir. Bunlar;

1. Öncül -temelli uygulamalar
2. Davranışsal uygulamalar
3. Küçük çocuklara yönelik kapsamlı uygulamalar
4. Ortak dikkat öğretimi
5. Model olma
6. Akran eğitimi
7. Temel tepki öğretimi
8. Çizelgeler
9. Kendini Yönetme ve Öykü temel uygulamalarıdır (Karasu, 2015)

Otizmin Görülme Sıklığı

Dünyada her 44 çocuktan 1’inin otizmden etkilendiği düşünülmektedir. Bu oran çocukluk çağında görülen kanser, gençlere özgü şeker hastalığı ve AIDS'ten daha yaygındır. Dünya genelinde 10 milyondan fazla kişinin otizmli olduğu düşünülüyor. Ülkemizde ise bu sayının 0-18 yaş arasında 300 binden fazla olduğu tahmin edilmekte. Batılı ülkelerin yaptığı istatistiksel çalışmalarda yaygınlık oranının yıldan yıla yüzde 10-17 arttığı belirtiliyor. Tanı kriterlerinin geliştirilmesi ve çevresel etkiler genelde neden olarak gösterilse de bu artış kesin olarak açıklanamamakta. Bilimsel çalışmaların sonuçları yaygınlığın erkek çocuklarda kız çocuklara oranla dört kat daha fazla olduğunu; her çeşit toplumda, ırkta ve ailede rastlandığını belirtiyor

Otizmin belirtileri aşağıdaki tabloda takvim yaşına uygun bir şekilde sırasıyla verilmiştir.

OTİZMİN BELİRTİLERİ

Bu belirtileri gösteren çocukların vakit kaybetmeden bir çocuk psikiyatrisine yönlendirilmesi uygun olacaktır

Otizmli bireylerin eğitimi, mevcut sistemde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Özel Eğitim ve Rehabilitasyon merkezlerinde ya da okullarda bireyselleştirilmiş özel eğitim hizmetlerinin belirli bir süre sunulması şeklinde yürütülmektedir

Kurumumuzda Otizmli öğrencilerimiz için Uygulamalı Davranış Analizi (ABA) uygulanmaktadır.

ABA, Uygulamalı Davranış Analizi için kısadır ve genellikle otizm tedavisi için "altın standart" olarak tanımlanmaktadır. Uygulamalı Davranışsal Analiz (ABA), yalnızca “doğru” davranışların bir ödül ve sonuç sistemi yoluyla öğretilebileceğini belirten davranışçı teorilere dayanan bir otizm tedavisi sistemidir.

Uygulamalı Davranış Analizi (ABA) ile Neleri Öğrenilebilir?

Çoğu zaman, ABA istenmeyen davranışları "ortadan kaldırmak" ve istenen davranışları ve becerileri öğretmek için tasarlanmıştır. Örneğin, ABA patlamaları ve ses bozukluklarını azaltmak ya da sessizce oturması, istekte bulunmak için kelimeleri kullanması veya oyun alanında sıra beklemesini öğretmek için kullanılabilir. ABA, basit ve karmaşık becerileri öğretmek için de kullanılabilir. Ancak Öğrencilere yeni beceriler kazandırmada ve onların motivasyonlarını sağlamada bireyselleştirilmiş motivasyon sistemleri oldukça etkili sistemlerdir.

Bizler de öğrencilerimizin gelişimini desteklemek için materyallerimizi öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda büyük bir özenle hazırlıyoruz.

Yaygın Gelişimsel Bozukluklar Destek Eğitim Programı Etkili Pekiştirme sistemleri :

Çocuklarda problemli davranışları azaltmak ve yerine olumlu davranışların gelişmesini sağlamak için onları motive edebilmek gerekir. Pekiştireç sistemi, bunun için en etkili yoldur. Pekiştirmenin temel amacı çocuğun çeşitli uyaranlarla davranışlarını değiştirmesini sağlamaktır.

Yaygın Gelişimsel Bozukluklar Destek Eğitim Programı Taklit Becerileri :

Otizmli bireylerde artırılması hedeflenen davranışlara örnek olarak taklit becerileri, oyun becerileri, sosyal beceriler, iletişim becerileri ve öz bakım becerileridir. Taklit becerileri, daha karmaşık ve işlevsel becerileri edinebilmenin önkoşuludur.

Nesneli kaba motor becerileri taklidi öğretim sürecinde kovaya küp atma, oyuncak arabayı itme, çubuğa halka takma, sopayla trampete vurma, bebeği öpme, çay tabağına çay bardağı koyma, tencere kapağı açma vb. beceriler çalışılmalıdır.

Yaygın Gelişimsel Bozukluklar Destek Eğitim Programı Eşleme Becerileri

Yaygın gelişimsel bozukluğu olan bireyler, dikkati yöneltme ve farklı uyaranları birbirinden ayırt etme becerisinde son derece sınırlı özellikler göstermektedirler.

Neden eşleme ve sınıflama?

Otizmli çocuklar, dikkati yöneltme ve farklı uyaranları birbirinden ayırt etme becerilerinde son derece sınırlıdır.

• Öyle ki, onların görmediğinden ya da işitmediğinden bile kuşkulanılabilir.
• Bu nedenle, otizmli çocuklara belli nesnelerin adını ya da belli nesneleri isteme becerisini öğretmeden önce, bu nesneleri eşlemek ve sınıflamak öğretilmelidir.

Eşleme becerilerinin programının içeriği

1. EŞ NESNELERİ EŞLEME
2. EŞ RESİMLERİ EŞLEME
3. NESNE-RESİM EŞLEME
4. RENK EŞLEME
5. ŞEKİL EŞLEME